رزرو آنلاین هتل
برترین هتل ها
|
مسجد جامع اردستان بنایی تاریخی در شهر اردستان واقع در شمال استان اصفهان است . معمار بنا استاد محمود اصفهانی است . تاریخچه ساخت مسجد جامع اردستان را میتوان به سه دوره تقسیم کرد : دوره نخست - قرن سوم ه.ق مسجد به صورت گنبدی ساخته شد . دوره دوم - در قرن سوم و چهارم ه.ق از صورت گنبدی به مسجدی کوشک مانند تبدیل شد . دوره سوم - در قرن ششم ه. ق در عهد سلجوقیان مسجد ویران و به صورت چهار ایوانی بنا شده است .
بنا دارای دو تاریخ احداث است ؛ یکی ۵۵۳ هجری قمری که در انتهای کتیبة بزرگ شبستان گنبدی آمده و دیگری ۵۵۵ هجری قمری که در ایوان جنوبی شبستان ثبت شده است و به ظاهر چنین مینماید که شبستان و ایوان همزمان ساخته شدهاند ، حال آن که چنین نیست . واقعیّت این است که حدود سال ۵۵۳ هجری قمری ، هنگامی که مسجد اوّلیّه را به صورت مسجدی چهار ایوانه درآوردند و شبستان گنبدی را تبدیل به نمازخانة مسجد کردند ، این شبستان را با کاشیهایی نظیر کاشیهای بناهای جدید پوشاندند . مسجد جامع اردستان به سبک مسجد جامع اصفهان (شیوه رازی) بنا شده و اکنون مسجدی چهار ایوانی است . این مسجد ورودیهای متعددی دارد . ورودی اصلی که دالان طویلی است در گوشة جنوب غربی مسجد قرار دارد که از یک سو به محلة فهره و از سوی دیگر به دشت محال راه دارد .
نمای این ورودی از یک قوس دو طاق نمای محرابی شکل دولچکی دو نیم ستون آجری دو قاب تزیینی و دو سکوی آجری تشکیل شده است . در قسمت شمالی مسجد دو ورودی قرار گرفته یکی به مدرسة علمیه متصل است و دیگری به فاصلة اندکی گذر شمالی را به داخل مسجد مرتبط میکند . این ورودیهای متعدد عامل ارتباط فضاهای اطراف با مسجدند . مسجد جامع اردستان از ۴ ایوان یا صفه تشکیل شده که بشرح زیر است :
صفه صاحب الزمان : صفه جنوبی که شامل ایوان و گنبدخانه میباشد به صفه صاحب الزمان مشهور بوده و از قدیمیترین قسمتهای مسجد میباشد گنبد این صفه روی ساختمان مربعی شکلی که توسط گوشوارهها به ۸ ضلعی و ۱۶ ضلعی تبدیل شده است و زمینه دایره شکلی را که گنبد بر روی آن سوار شده مهیا گردیده وضع طاق بندی و آجرکاری زیر گنبد از شاهکارهای هنری و فوق العاده مهم دوران سلجوقی و متعلق به اواخر قرن پنجم ه.ق میباشد . در گنبدخانه مسجد کتیبههای زیبا به خط ثلث در طاقهای قوسی و اطراف شبستان به چشم میخورد که در نگاه اول استنباط میگردد که فرد خیری به نام محمود اصفهانی معروف به غازی در سال ۵۵۱ ه.ق آن را تعمیر نموده است .
ایوان شمالی : این ایوان که به صفحه صفا معروف است در دوران پادشاهی شاه طهماسب صفوی و به سعی و کوشش و توسط معمار استاد حیدر علی بن ذوالفقار اردستانی از معماران زبردست قرن دهم هجری تکمیل گردیده است .
ایوان شرقی : این ایوان به صفه امام حسین و یا صفه امیر جمله معروف میباشد که در قرن یازدهم ه.ق به اهتمام میر محمد سعید ملقب به امیر جمله المک ارسادات عظام حسینی اردستان احداث شده و موقوفهای بر آن مقرر داشته و بر روی دری که یک لنگه از آن موجود است این شعر زیبا حک شده است . ایوان غربی : این ایوان به صفه امام حسن مجتبی (ع) و یا حکیم الملک معروف است در این صفه کتیبهای به خط نستعلیق وجود دارد که قسمتهائی از آن خراب شده در سقف این ایوان نقاشیها و آیات قرآنی به طرز زیبائی نقش بسته و در بالای آن منارهای قرار دارد . و میتوان از ساکنین محترم آن اهالی آقای طالبی را نام برد که نقش اساسی در تعمیرات و حفظ این منبع ارزشمند ایرانی دارند .